07 Aralık 1963
Türk futbolunun efsane isimleri Naci Özkaya ve Bülent Eken’in çalıştırdığı Beykoz ve Göztepe Mithat Paşa’da çarpıştı.
Tarihte bugün Beykoz ilk devresini mağlup bitirdiği müsabakada, ikinci devre iki gol birden atarak Göztepe’yi 2-1 mağlup etti. Baştan sona heyecanlı geçen karşılaşmada Beykoz'un oyunu şayan-ı takdirdi.
Yazımızda mezkûr maçı vesile ederek bu güzide ve tarihi kulübümüzün kuruluşunu kaleme alacağız.
Futbol vadimizin en derin simalarından biri olan Beykoz’un kuruluş öyküsü oldukça karmaşık. Türkiye Futbol Federasyonu tarafından çıkarılan Türk Futbol Tarihi kitabında kulübün kuruluşu ile ilgili babda şöyle yazıyor:
“İlk defa olarak ünlü edip Ahmet Mithat Efendi tarafından 1908 senesinde vücuda getirilen “Beykoz İttihat ve Teavün Cemiyeti” içindeki “Mümeserat-ı Bedeniyye” şubesi, 1911 senesinde “Beykoz Şark İdman Yurdu” adını alarak spor faaliyetlerini genişletmişti. Bu sıralarda yine Beykoz’da ortaya çıkan Beykoz Zindeler Yurdu ile birleşen kulüp Beykoz Zindeler İdman Yurdu adını almış ve yine sarı siyah renkler altında faaliyetini sürdürmüştü.”
Araştırmalarımızı devam ettirdiğimizde, Osman Akbaşak Beyefendi’nin yaptığı araştırmada Zindeler Yurdu’nun kurulma tarihine de rastlıyoruz:
“Bu kulüp 1911 yılından itibaren Beykoz Şark İdman Yurdu ismiyle anılmaya başlanır. 1921 yılında Beykoz'un ikinci spor kulübü olarak kurulan Beykoz Zindeler Yurdu ile birleşmiş ve Beykoz Zindeler İdman Yurdu ismini almıştır..."
Beykoz’un kuruluş tarihinin eski olması anlaşılabilir bir durumdur. Zira memleketimizin en eski çayırları Beykoz ve yine bu semtte bulunan Hünkar İskelesi çayırlarıdır. Bu çayırlarda 19.asır sonlarında dahi futbol, ragbi ve kriket gibi sporlar İngiliz Levantenler tarafından yapılmaktaydı. Bu semtin gençlerinin spora ilgisi de ‘diğer muhitlere nazaran’ elbette kadim tarihlerde olacaktı.
Spor vadisinde oldukça eski olan Beykoz’un futbol takımı ise o kadar eski değil. İlk defa karşımıza 8 Temmuz 1921 senesinde Fenerbahçe II.Takımı ile yaptıkları bir müsabaka ile karşımıza çıkıyor. Anadolu Hisarı İdman Yurdu’nun düzenlediği bu müsamerede Fenerbahçe’nin ikinci timini üçe karşı gol yemeden mağlup eden takımın Şark mı, Zindeler Yurdu mu olduğu maalesef kaynağımızda yazmıyor.
1927 senesinde yayımlanan Aylık Mecmua’da ise Beykoz’un kuruluş tarihi ile ilgili ‘burada futbol takımını esas almış’ bahiste şöyle yazmış:
“Eski bir tarihe malik olan Beykoz Kulübü resmen 335 (1919) senesinde teşkil ettiği halde 339 (1923) senesinde ittifaka dahil olmuştur. Bununla beraber bu kulübün mensubiyetini Beykoz’un yeşil çayırları üzerinde daha eski zamanlardan beri sporun muhtelif şubeleriyle meşgul olmuş atletler teşkil etmektedir.”
Yazıdan da anlaşılacağı üzere Beykoz futbol takımı olarak 1919 tarihinde kurulmuş. Ancak sporun diğer branşları daha eski. Şark ve Zindeler mevzuunda ise yine aynı kaynağımız şöyle yazıyor:
“... Kazanılan bu muvaffakiyetler ve Beykozlu gençlerin spora karşı günden güne artan ibtilası (düşkünlüğü) nihayet 335 (1919) senesi temmuzunda ” Beykoz Şark Kulübü “namıyla resmi bir kulüp tesisine mecbur kılmış ve bunun arkasından “ Beykoz Zindeler Yurdu” namıyla diğer bir kulüp daha tesis etmiştir. Bir muhitte iki kulübün teşkili birçok cihedden mühim semereler vermiş; iki müteferrik gençlerle teşkil eden kulüpler, yekdiğerinin faaliyetine sekte getirmeyecek yerde birbirlerini teşvik etmişlerdir...”
Yani önceki kaynaklarda bahsedilen tarihler burada biraz daha öne alınıyor ve 1911 yerine 1919’a tedbil oluyor. (Gözden kaçırmamamız gereken husus burada futbol kulübünden bahsediyor olmasıdır.) İki kulübün birleşmesi ise daha sonra oluyor. Bakın Aylık Mecmua bu birleşmeyi nasıl anlatıyor:
“...340 (1924) senesinde Beykoz Zindeler Yurdu da federasyona dahil olmuş ve bunun üzerine Beykoz bu iki çalışkan spor müessesi el ele vererek daha mütesanit mütesanid (birbirlerine bağlı) olarak çalışmaya karar vermişlerdir. İşte bu tevehhüdü mesai üzerinedir ki, bugün spor hayatımız da çok kıymetli bir mevkii sahibi olan ve günden güne tekamül eden “Beykoz Zindeler Yurdu” meydana çıkmıştır...”
Bütün bu kaynaklardan ve yazılanlardan yola çıkarak Beykoz Spor Kulübü’nün kuruluş kronolojisi şöyle özetlenebilir zannediyorum:
1908 “Beykoz İttihat ve Teavün Cemiyeti” Mümeserat-ı Bedeniyye şubesi kuruldu.
1911 Bu oluşum Beykoz Şark İdman Yurdu namıyla jimnastik, atletizm, denizcilik ve güreş gibi branşlarıyla müstakil hale geldi.
1919 Beykoz Şark Kulübü futbol şubesi faaliyete geçti.
1921 Beykoz Zindeler Yurdu kuruldu.
1922 Beykoz Şark Kulübü, İstanbul Ligi’ne katılan Altınordu’ya takviye oyuncu verdi.
1923 Her iki kulüp de İstanbul Futbol Mıntıkası Birliği’ne iştirak etti.Ancak yarım kalan 1923 – 24 İstanbul Ligi’nde mücadele etmediler.
1924 Bu iki kardeş birleşerek Beykoz Zindeler İdman Yurdu’nu tesis ettiler. 1924 İstanbul Birinciliği’ne katılan kulüp de bu yeni tesis eden kulüptür.
Yazı ve Araştırma: Mehmet Yüce
Görsel Notu: Beykoz Futbol Takımı (Altmışlar)
0 yorum:
Yorum Gönder